Το Καφενείον "Η Ελλάς" ψηφίζει.

Στο καφενείον "Η ΕΛΛΑΣ" οι θεατρίνοι
μ' ασετυλίνη και κεριά
την Γκόλφω παίζουν στα παιδιά
με φουστανέλες δανεικές
και δάκρυ πληρωμένο δυο αυγά
και τρεις δραχμές, περάστε κόσμε!

   Έτσι ακριβώς είναι και η φετινή προεκλογική περίοδος. Γελοία, με πολιτικούς θεατρίνους, που παίζουν με κονδύλια δανεικά (κυριολεκτικά και μεταφορικά). Και με τεράστια έλλειψη ταλέντου, αναπαριστούν μια μεταμοντέρνα Γκόλφω: το δράμα του μικρού και αθώου πολιτικού, που -οϊμέ!- αναγκάστηκε να υπογράψει μνημόνια και συναφή. 

  Όχι βρε, οι Παπανδρεοσαμαροβενιζελοκαρατζαφέρηδες δε θέλανε να το υπογράψουν. Αυτή η κακούλα η Μέρκελ φταίει, που τους εκβίασε. Όσο για σκάνδαλα, μίζες, υποβρύχια, Siemens, Βατοπέδια; Νερό κι αλάτι ρε παιδιά! Έχουν αυτά τώρα σημασία; Εδώ απαιτείται "εθνική ενότητα και συνεργασία". Γιατί τρωγόμαστε λοιπόν, εμείς οι Έλληνες, ο βρωμολαός; Μόνο να τεμπελιάζουμε ξέρουμε και να ζητάμε αυξήσεις. Κι αυτά τα μαύρα σκυλιά οι αριστεροί; Πουλημένοι όλοι, ουστ! Αυτοί μας έφεραν εδώ, γιατί παλέψανε για αυξήσεις του ενός κουλουριού - άκουσον, άκουσον!- τη μέρα.

  Βρε, δε μας παρατάτε; Οκ, το ότι δεν έχετε τσίπα κι αξιοπρέπεια το έχουμε καταλάβει, χρόνια τώρα. Το ότι δεν τρώμε κουτόχορτο, το πιάσατε ή ακόμα; Κι όσα χρόνια σας ψήφιζε ο ελληνικός λαός δεν το έκανε από ηλιθιότητα (στην πλειοψηφία του τουλάχιστον). Το έκανε λόγω βολέματος. Ναι, γούσταρε να στέλνει τα παιδιά του στο πανεπιστήμιο, τη στιγμή που το εκπαιδευτικό σύστημα έπρεπε να τα ξαναστείλει στην Α' Δημοτικού. Γούσταρε να παίρνει διακοποδάνειο, στεγαστικό, καταναλωτικό και 10 κάρτες με όρους "προνομιακούς", γιατί μεγάλωσε σε σπίτια που μέτραγαν κάθε δραχμή για να βγει ο μήνας. Γούσταρε να διορίζει τα παιδιά του στο δημόσιο, γιατί πίστευε ότι είναι για καλό. 

  Όταν εσείς λοιπόν, καλοί μου "πολιτικοί", που μόνο να ντροπιάζεται μια τόσο ουσιώδη λέξη ξέρετε, υποσχόσασταν ότι όλα τα παραπάνω θα συνεχίσουν να υπάρχουν εις τους αιώνας των αιώνων, όσο κι αν προσπαθείτε να μας πείσετε για την ενοχή μας, εσείς φταίτε. Όταν μια παράσταση είναι κακή, φταίει ο θεατρίνος, όσο κακό κι αν είναι το κοινό. Δικαιολογίες τύπου "ήταν βαρύ το γήπεδο" είναι περιττές. 

   Γι αυτό "Λαέ μου ευκολόπιστε και πάντα προδομένε"  (Δ. Σολωμός), τα μάτια σου δεκατέσσερα σ' αυτές τις εκλογές. Τελευταία σου ευκαιρία είναι. Όχι για να μείνεις ή να φύγεις από την Ε.Ε. Αυτό δε μπορώ να το προβλέψω, ή να το κρίνω με τον οποιοδήποτε τρόπο. Είναι τελευταία ευκαιρία για να κρατήσεις την αξιοπρέπεια και την εθνική ταυτότητά σου. Και πρόσεξε, εθνική, όχι εθνικιστική. Μην ακούς τη φωνή μερικών φασιστοειδών αρχαιολατρών, μα ούτε και των δήθεν προοδευτικών του κάθε χώρου, που σε θέλουν νούμερο σε αριθμούς πωλήσεων πολυεθνικών. Ψήφισε και ξαναψήφισε μέχρι ν' ακούσεις τη δική σου τη φωνή, τη δική σου έκφραση. Και τότε, φώναξε κι εσύ μαζί της. Στήριξε τη δημοκρατία σου, την κατάδική σου δημοκρατία.

  Κλείνω με μια παράφραση του επιλόγου του "Κατά Ερατοσθένους" του Λυσία. 

"ἀκηκόατε, ἑωράκατε, πεπόνθατε, ἔχετε: ψηφίζετε." 

(έχετε ακούσει, έχετε δει, έχετε πάθει, τους έχετε, ψηφίστε!".

http://www.youtube.com/watch?v=o6DmsLqPd6g

Και πέθανε Ελληνίδα

Σα χτες πριν από 18 χρόνια πέθανε μια Ελληνίδα. Κι όταν λέω Ελληνίδα εννοώ με όλη τη σημασία της λέξης. Ήταν η Μελίνα Μερκούρη, περαιτέρω συστάσεις δε νομίζω πως είναι απαραίτητες. Και ποιος δεν ξέρει τη Μελίνα; Τη Μελίνα που έκανε τον Πειραιά γνωστό ανά την υφήλιο και έφερε την Ελλάδα στα μεγάλα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου. Τη Μελίνα που πάλεψε τη Χούντα από Ευρώπη κι Αμερική, μέσα από τα ραδιόφωνα, την τηλεόραση, το θέατρο, τις ταινίες. Τη Μελίνα που σαν υπουργός πολιτισμού ανέδειξε το κέντρο της Αθήνας, δημιούργησε το θεσμό των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων (ΔΗΠΕΘΕ), για να έχει και η επαρχία πρόσβαση στην τέχνη, και διεκδίκησε δυναμικά τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Τη Μελίνα του Κακογιάννη, τη Μελίνα του Dassin, τη Μελίνα του Χατζιδάκι.
   Η Μελίνα λοιπόν τήρησε της υπόσχεσή της και πέθανε Ελληνίδα. Όταν το '67 έγινε η πρώτη Ελληνίδα που της αφαιρέθηκε η υπηκοότητα δήλωσε αυθόρμητα : "Γεννήθηκα Ελληνίδα και θα πεθάνω Ελληνίδα. Ο Παττακός γεννήθηκε φασίστας και θα πεθάνει φασίστας".  Δεν ξέρω γιατί, αλλά μου φαίνεται πολύ δύσκολο να πεθάνει ένας Έλληνας, παραμένοντας Έλληνας. Να αντέξει την καταπίεση μια χώρας που σκοτώνει ότι καλό γεννάει κι αποθεώνει τα εκτρώματά της, και να σηκώνει μια ζωή το βάρος μια τεράστιας, αναξιοποίητης πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Μελίνα όμως το κατάφερε, κι όχι μόνο το κατάφερε, αλλά το έκανε και με στυλ και άνεση, σα να ήταν το ευκολότερο πράγμα στον κόσμο. Ούτως ή άλλως ότι κι αν έκανε η Μερκούρη, το έκανε με στυλ.
  Αυτό που με φοβίζει στο θάνατο της Μελίνας και με κάνει να τον αναφέρω μετά από τόσα χρόνια, είναι ότι από τότε η χώρα μας δεν γέννησε άλλη τέτοια γυναίκα, ανάλογή της. Τα Ιερά Τέρατα της Τέχνης σ'αυτή η χώρα πεθαίνουν ένα-ένα, κι αντικατάσταση καμία.  Πού είναι ένας Χατζιδάκις; Ένας Κουν; Ένας Τσαρούχης; Ένας Αναγνωστάκης; Ένας Χόρν; Ένας Κακογιάννης; Που είναι κάποιος που να τους πλησιάζει έστω λίγο στο ταλέντο και ταυτόχρονα να αγγίζει το ευρύ κοινό, τον απλό κόσμο.     
   Το μόνο που μπορούμε πια να κάνουμε, είναι να μην ξεχνάμε τους παλιούς και να ξορκίζουμε από παντού το κακόγουστο, το ανήθικο και την υποκουλτούρα. Αντίο Μελίνα, λείπεις σε όλους.

(Υ.Γ. Θεοδωράκη και Γλέζο κρατάτε γερά, σας χρειαζόμαστε.)

Η Μελίνα Μερκούρη σε συνέντευξή της: 

http://www.youtube.com/watch?v=ifZvOMqvALw

Η Μελίνα τραγουδά Μαρκόπουλο το '74. Από τα "Τραγούδια της Φωτιάς" του Ν. Κούνδουρου. 

  http://www.youtube.com/watch?v=2ElgpSZb_o0&feature=related

Η επίσκεψη της Μελίνας στην Κύπρο λίγο μετά την εισβολή του '74.

 http://www.youtube.com/watch?v=3m5hYERDHl8&feature=related

 

 
 

210 χρόνια αθλιότητας

Χτες, στις 26/2/2012 ήταν η επέτειος των 210 χρόνων από τη γέννηση του μεγάλου Γάλλου συγγραφέα Βίκτωρ Ουγκώ. Διάσημος φιλέλληνας και γενικότερα φιλάνθρωπος, ταλαντούχος διαχειριστής της γαλλικής γλώσσας και στυλοβάτης του ρομαντισμού στη Λογοτεχνία, ο Ουγκώ άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στην ανθρωπότητα, καθώς τα έργα του ανύψωσαν τον άνθρωπο και τις ικανότητές του. Βασισμένα στις ιδέες της Γαλλικής Επανάστασης "Ελευθερία, Ισότητα, Αδελφότητα", τα έργα του Ουγκώ αγιοποιούν τους πολέμους των λαών για ανεξαρτησία, τονίζουν την ανάγκη για υποχρεωτική και δωρεάν εκπαίδευση σε όλους ανεξαρτήτως τους πολίτες και φέρνουν τη γυναίκα και το παιδί σε θέση ίση με τους άνδρες. Σκληρός επικριτής κάθε είδους κοινωνικής αδικίας, ο Ουγκώ δε διστάζει να ασκήσει κρητική ακόμα και στην Επανάσταση, όταν αυτή ξεφεύγει από τον αρχικό της στόχο και οδηγεί χιλιάδες αθώους στη λαιμητόμο.
   Σημαντικότερο ίσως έργο του Ουγκώ είναι οι "Άθλιοι", η ιστορία της ζωής του Γιάννη Αγιάννη, ενός μικροκακοποιού που καταφέρνει να επανέλθει στο δρόμο της τιμιότητας και να ανέλθει κοινωνικά μέσω της σκληρής δουλειάς και της Φαντίνας, μιας νεαρής γυναίκας που η φτώχεια και η αρρώστια την αναγκάζουν να εκπορνευτεί. Σημαντικό ρόλο παίζει και η Κοζέτ, κόρη της Φαντίνας και πνευματικό παιδί του Αγιάννη αλλά και πολλοί άλλοι μικροί και μεγαλύτεροι ήρωες. Όλοι τους έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: είναι κοινωνικά απόβλητοι, καθώς δεν ανταποκρίνονται στα συντηρητικά κοινωνικά πρότυπα της εποχής.
   Μέσα από τους "Άθλιους", ο Ουγκώ ξορκίζει την αδικία και τη μιζέρια που κρατάει τον άνθρωπο πίσω, και τον εκθέτει γυμνό, όπως είναι, στο φως της αλήθειας, που τον οδηγεί στην πρόοδο και την πνευματική ολοκλήρωση.
   Παρακάτω, έχω επιλέξει κάποια αποσπάσματα από την επιστολή που έστειλε ο Ουγκώ στον Ιταλό εκδότη Νταέλι, με σκοπό να τον πείσει να εκδώσει τους "Άθλιους" στα ιταλικά. Η επιστολή αυτή αποτελεί μια βαθιά τομή στην ευρωπαϊκή κοινωνία της εποχής, η οποία δυστυχώς μοιάζει να είναι τόσο κοντινή σε εμάς. Σε μια εποχή που τα δικαιώματα του ανθρώπου καταπατώνται όλο και περισσότερο, τα περισσότερα εργασιακά δικαιώματα καταργούνται, η παιδεία υποβαθμίζεται, η τέχνη παρακμάζει, η δημοκρατία απειλείται κι η αξιοκρατία μοιάζει λέξη άγνωστη, τα λόγια του Ουγκώ μπορούν να μας αφυπνίσουν και να αγγίξουν θέματα-ταμπού της σημερινής κοινωνίας.

Ο Βίκτωρ Ουγκώ στον εκδότη της ιταλικής έκδοσης των «Αθλίων», Νταέλι.

"Έχετε πολύ δίκιο, κύριε, όταν λέτε πως οι «Άθλιοι» γράφτηκαν για όλα τα έθνη. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν από όλους, όμως εγώ για όλους τους έγραψα.
 Ενδιαφέρουν επίσης την Αγγλία, την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία την ίδια, τη Γερμανία και την Ιρλανδία, τους σκλάβους των δημοκρατιών και τους δούλους των μοναρχιών. 
   Όπου ο άνθρωπός ζει αμόρφωτος και απελπισμένος, όπου η γυναίκα πουλάει το κορμί της για μια μπουκιά ψωμί, όπου το παιδί υποφέρει από αγραμματοσύνη και έλλειψη παιδείας, το βιβλίο των Αθλίων χτυπά την πόρτα φωνάζοντας δυνατά:
-Ανοίξτε μου! Έρχομαι για σας!
Στο σκοτεινό σημείο όπου βρίσκεται ο σημερινός πολιτισμός, ο άθλιος ονομάζεται ΆΝΘΡΩΠΟΣ, που αγωνιά κάτω από όλα τα κλίματα και τα καθεστώτα, που στενάζει σ’ όλες τις γλώσσες.
   Τούτο το κακό το ζει κι η Ιταλία σας, όπως και η Γαλλία μας. Η αληθινά θαυμάσια Ιταλία σας κρύβει μέσα της κάθε τύπο αθλιότητας. Έχετε ωραίες πόλεις, έξοχα ερείπια, μνημεία όλο μεγαλοπρέπεια, ιστορία γεμάτη μεγαλουργήματα και ηρωισμό, ωστόσο είστε κι εσείς φτωχοί όπως εμείς.
Αναμφίβολα είναι θαυμάσιος ο ιταλικός ήλιος. Μα –αλίμονο!- το γαλάζιο χρώμα τ’ ουρανού δε φτάνει για να σκεπάσει τα ανθρώπινα ράκη.
  Σας μαστίζουν, όπως και μας οι προλήψεις, οι δεισιδαιμονίες, οι τυραννίες οι φανατισμοί και νόμοι τυφλοί, που ενισχύουν την κακοήθεια.
[...]
Θέλετε να πω κι άλλα; Θέλετε να συνεχίσω πιο αναλυτικά τον οδυνηρό παραλληλισμό: Μήπως εσείς δεν έχετε ζητιάνους; Στρέψτε τη ματιά σας στα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Κι αν μου πείτε πως δεν έχετε παράσιτα, εκμεταλλευτές, κοιτάξτε τα ανώτερα κοινωνικά στρώματα και θα βεβαιωθείτε για το αντίθετο.
    Πού είναι οι πολλοί δάσκαλοί σας, που μονάχα μ’ αυτούς καλλιεργείται ο πολιτισμός; Πού είναι τα κέντρα της δωρεάν και υποχρεωτικής εκπαίδευσής σας; Ή μήπως όλοι όσοι κατοικούν στην πατρίδα του Δάντη και του Μιχαήλ Αγγέλου έμαθαν να διαβάζουν;   Μήπως κάνατε εκπαιδευτήρια τους στρατώνες σας;
  Ή μήπως δεν έχετε και εσείς, όπως και εμείς, από το ένα μέρος τεράστιο στρατιωτικό υπολογισμό, κι από το άλλο, γελοία κονδύλια για την εκπαίδευση; Μήπως και η δική σας διοίκηση δεν είναι τέτοια ώστε να υπακούει τυφλά τους πολίτες;
[...]
Ας εξετάσουμε τώρα και τον κοινωνικό σας οργανισμό, παίρνοντάς τον όπως είναι, κι ας δούμε την ενοχή του.
   Δείξτε μου τη γυναίκα και το παιδί γιατί από δω αρχίζει η διαβάθμιση του πολιτισμού, δηλαδή από την προσπάθεια που κάνει η κοινωνία για να προστατέψει τα δύο αυτά αρρωστημένα πλάσματά της. Τάχα η εκπόρνευση είναι λιγότερη απελπιστική στη Νάπολι παρά στο Παρίσι; Πόση αλήθεια έχουν μέσα τους οι νόμοι σας και πόση δικαιοσύνη τα δικαστήριά σας;
[...]
Ας ανακεφαλαιώσουμε τα όσα είπαμε ως τώρα. Το βιβλίο αυτό, οι «Άθλιοι», είναι επίσης καθρέφτης δικός σας όσο και δικός μας. Άνθρωποι και κοινωνικές τάξεις ολόκληρες επαναστατούν εναντίον αυτού του βιβλίου. Το καταλαβαίνω. Έχουν δίκιο. Γιατί ο καθρέφτης τούτος που φανερώνει και ομολογεί την αλήθεια φέρνει το μίσος, αυτός όμως δε θα πει πως είναι άχρηστος.  
   Όσο για μένα, έγραψα το βιβλίο αυτό από αγνή αγάπη για την πατρίδα μου και δεν ενδιαφέρθηκα μονάχα για τη Γαλλία. Όσο περνάνε τα χρόνια μου μεγαλώνει κι απλώνει η σκέψη μου και γίνομαι κάθε μέρας πιο πατριώτης της ανθρωπότητας, που θα υπηρετήσω τη σημαία της.
[...]
Αυτά λέω, κύριε, μετά τη σχετική επιστολή σας, και τα λέω για μένα και για την πατρίδα σας. Αν είπα πολλά, το έκανα εξαιτίας κάποιας περικοπής της επιστολής σας. Μου γράφατε στην περικοπή: «Πολλοί Ιταλοί λένε: -Το βιβλίο αυτό, οι «Άθλιοι», είναι γαλλικό βιβλίο και δε μας ενδιαφέρει. Ας το διαβάσουν οι Γάλλοι σαν ιστορία, εμείς θα το διαβάσουμε σα μυθιστόρημα». Το ξαναλέω, είτε Γάλλοι είτε Ιταλοί είναι οι αναγνώστες, η αθλιότητα έχει την ίδια σημασία για όλους.
   Από τότε του γράφεται η ιστορία και η φιλοσοφία ερευνά, η αθλιότητα είναι το ρούχο του ανθρώπινου γένους.  Ίσως στο τέλος έρθει η ώρα να πεταχτεί το κουρέλι ετούτο και να αντικατασταθούν πάνω στο γυμνό κορμί του Ανθρώπου- Λαού, τα απαίσια κουρέλια με μια μεγάλη πορφύρα. "

Ό,τι μάρκα ρούχα κι αν φοράς, εγώ σε προτιμώ γυμνό.

   Το είδα στις τουαλέτες μιας καφετέριας και μου φάνηκε έξυπνο. Αφού στο κάτω-κάτω, αλήθεια είναι. Σε νοιάζει αν το φόρεμα που φοράει η γκόμενα στο απέναντι τραπέζι που σε κοιτάει, είναι Versace, Chanel ή κάνει 30 ευρώ και το πήρε από το ZARA; Αφού εν τέλει, να της το βγάλεις θες.

   Ειλικρινά, το παρακάναμε τα τελευταία χρόνια με τις μάρκες. Και το ερώτημα είναι, γιατί; Αφού ουσιαστικά, η ποιοτική τους διαφορά είναι πολύ μικρή σε σχέση με ένα ρούχο βιοτεχνίας των 50-100 ευρώ. Γιατί να το πληρώσεις 300; Πραγματικά, μου φαίνεται ντροπή να κρατάς μια τσάντα ή να φοράς ένα μπουφάν στο δρόμο που  βλέπουν όλοι πως το πλήρωσες πανάκριβα, ενώ άλλοι γύρω μας δεν έχουν ούτε τα προς το ζην. Ας μη συζητήσω δε για την αισθητική πολλών δημιουργιών της... υψηλής ραπτικής. Ώρες-ώρες αυτοί οι σχεδιαστές με κάνουν να πιστεύω πως, επειδή στην πλειοψηφία τους είναι γκέι, μισούν τόοοοοσο πολύ τις γυναίκες που θέλουν να τις βασανίζουν με εξαντλητικές δίαιτες και παπούτσια-σκαλοπάτια, αλλά και να τις γελοιοποιούν με ρούχα ραμμένα για τσίρκο, κι όχι για τη δουλειά, τη βόλτα ή έστω τη δεξίωση του πρέσβεως (εκεί με τα ωραία σοκολατάκια, που σιγά μη φας δηλαδή, γιατί θα παχύνεις και δεν θα σου κάνει το πανάκριβο φόρεμα και θα κλαις τα λεφτά σου, κι άντε πάλι λίστα αναμονής 3 μήνες για να πάρεις καινούριο από τον τάδε οίκο μόδας, που ντύνει και τη Lady Gaga).

  Εντάξει, να το δεχτώ, δεν γίνεται να κυκλοφορούμε και όπως-όπως. Αλλά είναι επίσης αλήθεια, πως αν αγοράσουμε ύφασμα της επιλογής μας και ράψουμε ένα ρούχο σε μοδίστρα, πρώτον είναι ακριβώς όπως το θέλουμε και όχι στο περίπου, δεύτερον είναι ακριβώς ραμμένο στα μέτρα μας, συνεπώς μας ταιριάζει περισσότερο και τέλος είναι σαφώς πιο οικονομικό από τα ρούχα-φίρμες. Πολύ σημαντικό επίσης, κατ' αυτό τον τρόπο στηρίζεις την τοπική οικονομία και όχι τον άρρωστο υπερκαταναλωτισμό που προσπαθούν να μας επιβάλλουν.

   Δεν είναι λοιπόν, σε τελική ανάλυση, λίγο πασέ να φοράς ρούχα-φίρμες και μάλιστα από αυτά που μόνο φωτεινά λαμπιόνια δεν έχουν, για να τονίσουν το όνομα του οίκου μόδας; Δε νομίζω πως υπάρχουν πια πολλοί σώφρονες άνθρωποι που εντυπωσιάζονται από αυτού του είδους την επίδειξη. Σε πολλές περιπτώσεις δεν γνωρίζουμε καν αν πρόκειται για αυθεντικό ή απομίμηση και αυτό που σίγουρα αποκομίζουμε είναι πως πρόκειται για άτομα ολίγον εκτός τόπου και χρόνου.

Προσωπικά, θα έρθω να συμφωνήσω με την παρακάτω  ρήση του Jean Cocteau, με την οποία και καληνυχτίζω.

“The prettiest dresses are worn to be taken off.” 

Καλή σας νύχτα.